(لە بەخشین خاوەنی بەخشندەترین دەست بوو)(لە هەموو کەس درەنگ تر توڕە دەبوو)(تووڕە بوونیشی تەنها لەبەروشەی حەق بوو)خاوەنی نەرمو نیان ترین دڵ بوو (پیاوی هەڵوێستە قورسەکان بوو)(بەشەرم ترین کەس بوو)(لێبووردە ترین کەس بوو) (باشترین مرۆڤی سەر زەوی بوو)(صەڵاواتی بۆ بنێرن )(اللهمَّ صلِّ على سيِّدنا محمَّد وعلى آلِه وصحبِه وسلِّم)(دەمپاک و دڵپاک بوو) |
لەسیفەتە بەرزەکانی (محمد) صلى الله عليه وسلم |
|
ئادابهکانی نان خواردن |
یهکهم : ئهگهر یهکێک له ئێوه ویستی نان بخوات با بڵێت : ( بسم الله ) ئهگهر له یادیشی چو له سهرهتاوه بیڵێت با لهو کاته بیڵێت که بیری هاتهوه بهڵام له کاتی بیر هاتنهوه دهبێت بڵێت : ( بسم الله اوله واخره ) . دووهم : دهبێت به دهستی راست خواردن و خواردنهوه بخوات . سێ یهم : دهبێت لهو خواردنهش بخوات که کهوتۆته پێشی . چوارهم : ئهگهر له خواردنیش بویهوه با بڵێت : ( الحمدلله الذی اطعمنی هذا ورزقنیه من غیر حول منی ولا قوة ).
ئادابی دانیشتن |
-سهلام كردن لهكاتی هاتن و ڕۆیشتن . -نابێت كهسێك لابدهینو كهسێك لهجێگهی دابنێین .مهگهر پێویست بێتو لای كهسهكهش ئاسایی بێت . 3 -دانهنیشتن لهناوهڕاستی مهجلیسدا . 4-دوركهوتنهوه لهو شوێنهی كهخاوهن ماڵ كاری پێیهتی 5 -یاری نهكردن بهپهنجهكانت . 6-پهنجه نهكردن بهلوتو گوێچكهدا . 7 -بهشكۆو بهڕێزهوه دانیشتن . 8 -پاراستنی پاكو خاوێنی . 9 -فرمان كردن بهچاكهو نههی كردن لهخراپه . 10 -لهكۆتایی دانیشتنهكهدا بڵێ (سبحانك اللهم بحمدك اشهد أن لااله الا أنت أستغفرك وأتوب الیك). 11 -ئهگهر كهسێك قسهی بۆ كردی بهجوانترین شێوه گوێی بۆ دهگرین و خۆمان بهشتی ترهوه خهریك ناكهین . ----------------------------------------------
ئادابی ڕۆژی هەینی |
1-خۆشۆردنو نینۆك كردنو سهر چاك كردن . 2-جلی جوان لهبهر كردنو خۆبۆن خۆش كردنو سهر چهور كردن بهزهیت. 3-زو ڕۆیشتن بهرهو مزگهوت . 4-نابێ ئازاری خهڵك بدهین بهوهی كهبهسهریاندا بازدهین و بڕۆین . 5-كهچوینه ژورهوه دوو ركات نوێژی سوننهت دهكهین . 6-سیواك كردن . 7-خوێندنی سورهتی (الكهف) . 8-زۆر صلاوات دان لهسهر پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم)بڵێ (اللهم صل علی محمد وعلی ال محمد . 9-لهكاتی وتاردابهوریاییهوه گوێ لهوتارهكه دهگرین و خۆمان خهریك ناكهین به هیچ شتێكهوه . 10-زۆرپاڕانهوهو داواكردن بهتایبهتی لهدوای نوێژی عهسرهوه
Click to set custom HTML
ئادابی چوون بۆمزگەوت |
1-دهستنوێژگرتن لهماڵ. 2-جلی جوان لهبهر دهكهینو قژمان شانه ئهكهین. 3-خۆمان بۆن خۆش دهكهین. 4-زوڕۆشتن بهرهو مزگهوت. 5-بههێمنی بهرهو مزگهوت دهڕۆین. پێش بانگ دهگهینه مزگهوت. 7-بهپێی ڕاست دهچینه ناو مزگهوتهوه و ئهم دوعایه دهخوێنین:(اللهم افتح لی ابواب رحمتك). 8-سیواك كردن. 9-ڕێك ڕادهوهستین لهكاتی نوێژدا . 10-دوو ركاتی نوێژی سونهتی (تحیه المسجد)دهكهین. 11-دهنگ بهرز ناكهینهوه . 12-خوێندنی قورأن پێش بانگ. 13-پاڕانهوه لهنێوان بانگ و قامهتدا. 14-لهگهڵ هاوڕێكانمان پێ وشانمان ڕێك دهكهین. 15-نابێت بۆنی ناخۆشمان لێبێت وهكو:بۆنی سیر پیاز گۆرهوی..هتد. 16بهردهوام ڕێزلهنوێژخوێنان دهگرین بهتایبهتی مامۆستای مزگهوت وكهسانی لهخۆمان گهورهتر ههروهها ڕێزی مزگهوتهكهش دهگرینو دهیپارێزین . 17-بهپێی چهپ دهچینه دهرهوه و ئهم دوعایه دهخوێنین: (بسم الله والصلاه والسلام علی رسول الله،اللهم انی أسألك من فظلك,اللهم اعصمنى من الشيطان الرجيم)واته:بهناوی خودا،درودو سهلام لهسهر پێغهمبهری خودا (صلی الله علیهوسلم)خودایه من داوای فهزڵی خۆتت لێ ئهكهم ،خودایه بمپارێزه لهشهیتانی نهفرهت لێ كراو
ئادابی سەلام کردن |
1-پابهندبون بهسهلامهكهی پێغهمبهرهوه (صلی الله علیه وسلم)كهدهفهرموێ (اسلام علیكم ورحمهالله وبركاته)وهڵامهكهشی(وعلیكم سلام ورحمه الله وبركاته).
2-تاكو سهلام نهكهین قسه ناكهین.
3-ههوڵ بده یهكهم جار خۆت سهلام بكه .
4-دوباره سهلام ئهكهینهوه ئهگهر مهجلیسهكهمان بۆ ماوهیهكی كورت بهجێ هێشت.
5-بهشێوهیهك سهلام ئهكهین كهههمو كهس گوێ ی لێیبێ.
6-سلام كردن لهكهسوكاری خۆت دهڵێین(اسلام علیكم ورحمهالله وبركاته).
7-ئهگهر كهس لهماڵ نهبو بڵێ:(السلام علیناوعلی عبادالله الصالحین).
8-بهڕویهكی خۆشو گهشهوه سهلام ئهكهینو وهڵام ئهدهینهوه .
9-لهكاتی وهستاندا تهوقه دهكهینو دهستی یهكتر دهگوشین.
10-ئهگهر سهلامت لێكراههوڵبده زو وهڵامهكهی بدهیتهوه .
11-سوننهتهسواربو سهلام لهپیاده بكات و پیاده لهدانیشتوو وكهم لهزۆرو بچوك لهگهوره .
12-لهشهودا سهلام بهدهنگی نزم دهكهین-واته:ههركاتێك كهسێك لهشوێنێك خهوتبو سهلام بهدهنگی نزم دهكهین لهكهسانی دیكه .
13-سهلام لهم كهسانه ناكهین:خهوتو،كهسێك نوێژ بكات،یاخود تیكهی لهدهم بێت.دهتوانین دواتر سهلامیان لێ بكهین
ئادابی قورئان خوێندن
1-دهستنوێژگرتن.
2-ڕوكردنه قیبله .
3-سیواك كردن .
4-وتنی(أعوذ بالله من الشيطان الرجيم)و(بِسْمِ اللهِ الْرَّحْمَنِ الْرَّحِيمِ )لهسهرهتای سورهتدا.
5-شوێنهكهت پاكبێت .
6-ههوڵ دهدهین بهدهنگهوه بیخوێنین .
7-لهو ئایهتانهی كه (سجده)ی تێدایه سوجده دهبهینو دهڵێین (سجد وجهى للذى خلقه و شق سمعه وبصره بحوله وقوته,فتبارك الله أحسن الخالقين)
8-ئهگهر باوێشكمان هات دهوهستین تا تهواو دهبێت ،پاشان دهستی پێ دهكهینهوه .
9-ئهگهر پژمین دهڵێین(الحمدلله)ودهست پێ دهكهینهوه .
10-ههمو ڕۆژێك دهیخوێنین ئهگهر كهمیش بێت.
11-لهكۆشماندا یان لهسهر شتێك دایدهنێین و ئینجا دهیخوێنین-واته لهسهر زهوی دای نانێین.
12-گوێ گرتن لهقورأن ڕۆژانه لهكاسێت.یان لهموبایل یان ڕادیۆ یان تهلهفزیۆنهكان یان ههر ئامێرێكی تر.
13-ههڵبژاردنی باشترین كات بۆ قورأن خوێندن وهك:بهیانیان،ناو نوێژ،شهوان،پێش بانگ.
14-ههوڵدان بۆ فێربونی ماناكهی.
15-ههڵسوكهوت كردن بهپێی ڕێنماییهكانی قورأن
ئادابی دهستنوێژگرتن
نیهت هێنان لهدڵهوه
2-وتنی (بسم الله)لهسهرهتاوه
3-قسه نهكردنو پێنهكهنین لهكاتی دهستنوێژگرتندا
4-ئاوهكه بهتوندی ناكێشین بهدهمو چاوماندا
5-زیادهڕهوی نهكردن لهئاو سهرف كردندا
6-سێ جار سێ جار شوێنی دهستنوێژهكان دهشۆین
7-مهسحی سهرمان ئهكهین
8-دهستنوێژگرتن لهشوێنی بهرزو پاك
9-خواردنهوهی ههندێ ئاو لهدوای دهستنوێژگرتنهكه
10-سیواك كردن
11-ئامادهبون بۆ دهستنوێژگرتن لهكاتی خۆشی و ناخۆشیدا و لهكاتی سهرماو گهرمادا
12خوێندنی نزای دوای دهستنوێژ كهبریتییه لهم دوعایه :(أشهدأن لااله الاالله وحده لاشريك له وأشهد أنه محمدا عبده ورسوله , أللهم اجعلنى من التوابين واجعلنى من المتطهرين)واته :شایهتی ئهدهم كههیچ پهرستراوێك نییه بهحهق جگه له ألله تاكی بێ هاوبهشه ،وهشایهتی ئهدهم كه محمد (صلی الله علی وسلم)بهندهو نێردراوی خودایه ،خودایه بمانگێڕیتلهتهوبه كاران وه بمگێری لهخۆپاكهرهوهكان
12-كردنی 2ڕكات نوێژی سوننهتی دهستنوێژ لهدوای دهستنوێژ گرتنهكه
ئادابی قورئان خوێندن |
1-دهستنوێژگرتن.
2-ڕوكردنه قیبله .
3-سیواك كردن .
4-وتنی(أعوذ بالله من الشيطان الرجيم)و(بِسْمِ اللهِ الْرَّحْمَنِ الْرَّحِيمِ )لهسهرهتای سورهتدا.
5-شوێنهكهت پاكبێت .
6-ههوڵ دهدهین بهدهنگهوه بیخوێنین .
7-لهو ئایهتانهی كه (سجده)ی تێدایه سوجده دهبهینو دهڵێین (سجد وجهى للذى خلقه و شق سمعه وبصره بحوله وقوته,فتبارك الله أحسن الخالقين)
8-ئهگهر باوێشكمان هات دهوهستین تا تهواو دهبێت ،پاشان دهستی پێ دهكهینهوه .
9-ئهگهر پژمین دهڵێین(الحمدلله)ودهست پێ دهكهینهوه .
10-ههمو ڕۆژێك دهیخوێنین ئهگهر كهمیش بێت.
11-لهكۆشماندا یان لهسهر شتێك دایدهنێین و ئینجا دهیخوێنین-واته لهسهر زهوی دای نانێین.
12-گوێ گرتن لهقورأن ڕۆژانه لهكاسێت.یان لهموبایل یان ڕادیۆ یان تهلهفزیۆنهكان یان ههر ئامێرێكی تر.
13-ههڵبژاردنی باشترین كات بۆ قورأن خوێندن وهك:بهیانیان،ناو نوێژ،شهوان،پێش بانگ.
14-ههوڵدان بۆ فێربونی ماناكهی.
15-ههڵسوكهوت كردن بهپێی ڕێنماییهكانی قورأن
ئادابی دهستنوێژگرتن
نیهت هێنان لهدڵهوه
2-وتنی (بسم الله)لهسهرهتاوه
3-قسه نهكردنو پێنهكهنین لهكاتی دهستنوێژگرتندا
4-ئاوهكه بهتوندی ناكێشین بهدهمو چاوماندا
5-زیادهڕهوی نهكردن لهئاو سهرف كردندا
6-سێ جار سێ جار شوێنی دهستنوێژهكان دهشۆین
7-مهسحی سهرمان ئهكهین
8-دهستنوێژگرتن لهشوێنی بهرزو پاك
9-خواردنهوهی ههندێ ئاو لهدوای دهستنوێژگرتنهكه
10-سیواك كردن
11-ئامادهبون بۆ دهستنوێژگرتن لهكاتی خۆشی و ناخۆشیدا و لهكاتی سهرماو گهرمادا
12خوێندنی نزای دوای دهستنوێژ كهبریتییه لهم دوعایه :(أشهدأن لااله الاالله وحده لاشريك له وأشهد أنه محمدا عبده ورسوله , أللهم اجعلنى من التوابين واجعلنى من المتطهرين)واته :شایهتی ئهدهم كههیچ پهرستراوێك نییه بهحهق جگه له ألله تاكی بێ هاوبهشه ،وهشایهتی ئهدهم كه محمد (صلی الله علی وسلم)بهندهو نێردراوی خودایه ،خودایه بمانگێڕیتلهتهوبه كاران وه بمگێری لهخۆپاكهرهوهكان
12-كردنی 2ڕكات نوێژی سوننهتی دهستنوێژ لهدوای دهستنوێژ گرتنهكه
ئادابی دهستنوێژگرتن |